Τετάρτη 30 Σεπτεμβρίου 2015

1η Οκτωβρίου ΗΜΕΡΑ ΑΦΙΕΡΩΜΕΝΗ ΣΤΗ ΓΙΑΓΙΑ ΚΑΙ ΤΟΝ ΠΑΠΠΟΥ





 Μας παίρνουν καραμέλες και σοκολάτες.
Μας κρατάνε όταν ο μπαμπάς και η μαμά είναι στη δουλειά.

Μας φωνάζουν με όλα  τα γλυκόλογα: μωράκι μου, ματάκια μου, ομορφότερο και εξυπνότερο παιδί του κόσμου.

Μας συγχωρούν  όλες μας τις σκανταλιές.

Δεν  χάνουν ποτέ το κέφι τους όταν παίζουμε μαζί.





Θέλουμε να σας ευχαριστήσουμε για τη βοήθεια, τη στήριξη, την αγάπη και την παρουσία σας στη ζωή μας.

Να έχετε πάντα  υγεία!

 Οι μαθητές της  Α΄ τάξης, τα εγγόνια σας

Τρίτη 29 Σεπτεμβρίου 2015

ΔΟΝ ΚΙΧΩΤΗΣ-ΣΥΜΒΟΛΟ ΕΝΟΣ ΟΝΕΙΡΟΠΟΛΟΥ Ή ΕΝΟΣ ΤΡΕΛΟΥ;

 Αναζητώντας το υψηλότερο μέσα μας...με αφορμή το etwinning πρόγραμμα στο οποίο συμμετέχουν οι μαθητές της ΣΤ΄τάξης με τίτλο " The new Adventures of Don Quixote and Sancho Panza"


https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiOeyPMlyNVbFWFKBVx7qxXbmlDTCaQ_GQCQiK1Ozm-0zbjZLTb-_pzKTQTkTOZFnn1KvszQcM1WjU4NdKVwWdRpF8BZawEoZ_i3APTiTSD_oN8dKhwOIPzF2m1MvLSBu0coMNlIMLoh3kO/s1600/310x150-johnny-depp-disney-don-quixote.jpg 



Ο τρελός

Το έργο «Δον Κιχώτης», ή ακριβέστερα «Δον Κιχώτης της Μάντσα», γράφτηκε το 1597 από τον Don Miguel De Cervantes. Κατά περίεργο τρόπο, το βιβλίο, που περιγράφει ένα μεγάλο περιπετειώδες ταξίδι, γράφτηκε ενώ ο Θερβάντες ήταν στη φυλακή της Σεβίλλης, για οικονομικά χρέη. Ίσως, αν ο Θερβάντες είχε χρήματα για να πληρώσει τα χρέη του, ένας από τους πιο αγαπημένους χαρακτήρες της λογοτεχνίας να μην είχε γεννηθεί.

Ποιο είναι όμως αυτό το στοιχείο στην προσωπικότητα του Δον Κιχώτη που τον ανάγει σε αγαπημένο ήρωα και προκαλεί τη φαντασία μας;

Γιατί ενώ από τη μια περιγελούμε τα όνειρά του και την παράλογη περιπέτεια στην οποία εμπλέκεται, την ίδια στιγμή ταυτιζόμαστε μαζί του;

Τί είναι αυτό που μας κάνει να γελάμε με τον Σάντσο Πάντσο, τον ακόλουθό του, και παράλληλα να τον αγαπάμε τόσο πολύ;

Ας προσπαθήσουμε να καταλάβουμε λίγο καλύτερα τον «ιππότη με τη θλιμμένη έκφραση» για να ανακαλύψουμε ποια ευαίσθητη χορδή της ψυχής αγγίζει μέσα μας.
https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhJX8_49wlJR_3fITXEr2KN1WMwDL8qdH9rTQrvLax6VhoVMONB56eZBI4A3m38wbNZ0reJBhPwWrqLPzERYeGHA_vzpA6-2EX4zo996MVGyYdKxS3wouCRRaHnAKVPRKR4n9G9rQS9XwqB/s1600/Don-Quixote-and-Sancho-xx-Alexandre-Gabriel-Decamps.jpg

Ο χαρακτήρας του Δον Κιχώτη προκαλεί ανάμικτα συναισθήματα:

Από τη μια γελάμε μαζί του και με τις πράξεις του και από την άλλη μας γοητεύει. Ένας μεσήλικας
ευγενής της επαρχίας που δεν του λείπει τίποτα και που ζει με μια σχεδόν «ιδεατή» άνεση, σηκώνεται μια μέρα, φοράει πανοπλία, χρήζει τον εαυτό του ιππότη και ξεκινά το ταξίδι. Το χάσμα ανάμεσα στην πραγματικότητα και τη φαντασία του μας διασκεδάζει, η αγάπη του για την ευγενική Δέσποινα (που εμείς γνωρίζουμε ότι είναι μια απλή χωριατοπούλα) μας φαίνεται γελοία, και η μάχη που δίνει ενάντια στους «Γίγαντες», ενώ όλοι γνωρίζουμε ότι πρόκειται για ανεμόμυλους, μας κάνει να κλαίμε από τα γέλια. Τότε, τι είναι αυτό που μας γοητεύει τόσο πολύ στο χαρακτήρα του και δεν τον απορρίπτουμε αμέσως ως τρελό;

Ίσως η απάντηση να μη βρίσκεται μόνο στον Δον  Κιχώτη αλλά σε αυτό που ο Θερβάντες προσπάθησε να μας εξηγήσει μέσα από αυτόν:

Σε κάθε πολιτισμό ή παραδοσιακή κοινωνία υπάρχει ο χαρακτήρας του τρελού, ο τρελός του χωριού που τολμά να πει όσα όλοι οι άλλοι δεν τολμούν να πουν από φόβο. Είναι αυτός που ζει όπως θέλει και όλοι τον ζηλεύουν κατά κάποιο τρόπο γιατί θα ήθελαν να κάνουν το ίδιο, αλλά ντρέπονται. Είναι ο τρελός του Σαίξπηρ, που τολμά να πει την αλήθεια κατάμουτρα στο βασιλιά και παρόλα αυτά τη γλυτώνει. Είναι ο έλληνας Ζορμπάς, που χορεύει το κέφι του και μαθαίνει τον «πολιτισμένο» άνθρωπο πράγματα που δε θα βρει μέσα στα βιβλία. Είναι ο «τρελός του χωριού» στη δημιουργία του Ντοστογιέφσκι, που λέει την αλήθεια στο πρόσωπο όλων. Έτσι και ο Δον Κιχώτης του Θερβάντες, είναι αυτός που ζει ακολουθώντας έναν τρόπο ζωής που κανείς μας δεν τολμά να ακολουθήσει. Γελάμε με τον Δον Κιχώτη και το όνειρό του, γελάμε μαζί του και ταυτόχρονα τον ζηλεύουμε λιγάκι. Ζηλεύουμε την ανδρεία του να αφήσει πίσω μια άνετη ζωή, και να ξεκινήσει μια ζωή γεμάτη περιπέτεια και μαγεία, που εμψυχώνεται από πνεύμα ιπποσύνης.


Ο Θερβάντες δεν προσπαθεί να μας πείσει ότι ο Δον Κιχώτης έχει τα λογικά του ή ότι έχει συνείδηση των πράξεών του. Ακριβώς το αντίθετο, δεν είναι η λογική του αυτή που μας συνεπαίρνει, αλλά η τρέλα του. Ποιός από εμάς δεν θα ήθελε να τα αφήσει όλα πίσω και να κυνηγήσει το όνειρό του, να μην έχει καμιά έγνοια για τους περιορισμούς που μας βάζει η ηλικία, η οικογένεια, η δουλειά κα.; Ποιός από εμάς δε θα ήθελε να αγγίξει τα αστέρια, να γιατρέψει τον κόσμο, να γίνει ήρωας χωρίς τις απαραίτητες έγνοιες για τις «τεχνικές λεπτομέρειες» της ζωής; Ζηλεύουμε τον Δον Κιχώτη και την ικανότητά του να εκπληρώσει το όνειρό του. Τον ζηλεύουμε και την ίδια στιγμή γελάμε μαζί του επειδή το ταξίδι του δεν έχει σύνδεση με την πραγματικότητα. Τότε όμως, πως μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε το παράδειγμά του και να πάρουμε έμπνευση για τη ζωή μας από αυτόν;

Ο Θερβάντες μας δίνει τη λύση σε αυτό το πρόβλημα: Ο Δον Κιχώτης είναι ο ήρωας αυτού του μυθιστορήματος αλλά όχι ο μόνος ήρωας. Πως θα μπορούσε ποτέ να υπάρξει ένα “ιππότης” χωρίς τον ακόλουθό του; Ο Δον Κιχώτης  δεν μπορεί να υπάρξει χωρίς τον Σάντσο Πάντσο, τον πιστό φίλο και υπηρέτη του.

Αυτοί οι δύο χαρακτήρες είναι τόσο στενά συνδεδεμένοι ώστε δεν μπορούμε να μιλήσουμε για τον έναν  χωρίς να αναφέρουμε τον άλλον. Επιπλέον, υπάρχουν αυτοί που υποστηρίζουν ότι δεν πρόκειται για δυο ξεχωριστούς χαρακτήρες αλλά για έναν με δύο όψεις. Με την πρώτη ματιά αυτοί οι δύο χαρακτήρες είναι ουσιαστικά διαφορετικοί. Ο Δον Κιχώτης είναι ψηλός και λεπτός, ο Σάντσο Πάντσο κοντός και παχύς. Ο Δον Κιχώτης  πετάει στα σύννεφα, ο Σάντσο πατάει γερά στη γη. Ο Δον Κιχώτης  πάει να υπηρετήσει μία ευγενική Δεσποσύνη και υψηλά ιδανικά, ενώ τον Σάντσο τον απασχολεί το επόμενο γεύμα. Όλα αυτά σημειώνουν τις διαφορές τους. Υπάρχει όμως ένα στοιχείο που τους ενώνει- η αφοσίωση του ενός για τον άλλον. Ο Δον Κιχώτης  δεν μπορεί να επιβιώσει ούτε λεπτό στην περιπέτειά του χωρίς τον Σάντσο και ο Σάντσο, που μοιάζει να μη συμφωνεί σχεδόν σε τίποτα με τον αφέντη του, δεν μπορεί να ζήσει ούτε στιγμή χωρίς εκείνον. Αγαπούν ο ένας τον άλλον και αλληλοεξαρτιούνται. Γιατί συμβαίνει αυτό;

Διαφορετικοί πολιτισμοί σε διαφορετικές χρονικές στιγμές έχουν παρουσιάσει τον άνθρωπο ως μια διπλή οντότητα. Το ένα μέρος, το υψηλό που ονομάζεται ψυχή ή πνεύμα.  Και το άλλο μέρος , το γήινο, η προσωπικότητα που τη χρησιμοποιεί η ψυχή ως όχημα για να μπορεί να εκφραστεί σε αυτόν τον κόσμο. Ο Δον Κιχώτης είναι η καρδιά, ο ονειροπόλος, το πνευματικό μέρος του ανθρώπου που αναζητά την ομορφιά, την αγάπη, κυνηγά για τα ιδεώδη της δικαιοσύνης, της ανδρείας και της τιμής. Από την άλλη ο Σάντσο είναι πρακτικός.  Μπορεί να δει κατάματα την πραγματικότητα και να την αξιολογήσει. Είναι η δική του παρουσία που επιτρέπει στον Δον Κιχώτη να εκπληρώσει τα όνειρά του. Ο Σάντσο είναι η ύλη. Είναι απασχολημένος με τις υλικές ανάγκες - να φάει, να κοιμηθεί, να τεμπελιάσει. Βλέπει την πραγματικότητα όπως είναι. 
https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjipqhrDo8vdcWVTw9_BXdUsEJc4E2M8795sF7WBmvKDBcEYntkREx7FQqW1szJS3NSXMk9FAIMhyphenhyphendOx5RsCpaTaWRTqGAFhipcuqgBGTda91F4ASwwmVYwXMIaKrdoUtvG4kj8XdEDmXfK/s1600/don_quixote.jpg


Ο Θερβάντες χτίζει μια γέφυρα ανάμεσα σε αυτούς τους δύο χαρακτήρες. Ποιός από τους δύο είναι Σοφός; Ο Δον Κιχώτης, ο μορφωμένος άνθρωπος που ζει μέσα στον κόσμο της φαντασίας του, ή ο αδαείς Σάντσο που βλέπει τα πράγματα με καθαρότητα; Ίσως δεν τίθεται θέμα εξυπνάδας ή χαζομάρας. Ο Θερβάντες επίτηδες μας παρουσιάζει μια κωμική κατάσταση να επαναλαμβάνεται ξανά και ξανά, όπου ο Σάντσο προειδοποιεί τον Δον Κιχώτη ότι δεν είναι σε θέση να κρίνει με αντικειμενικότητα την πραγματικότητα και ο Δον Κιχώτης δεν τον ακούει, αλλά μπλέκει σε νέα προβλήματα κάθε φορά. Υπάρχει τρόπος να δούμε αυτή την επικοινωνία ως κάτι που μπορεί να μας εμπνεύσει και όχι ως γελοία;


Να αγγίξουμε τον ουρανό με τα πόδια στη γη
Σε πολλούς πολιτισμούς δίνεται στον άνθρωπο ο συμβολισμός του δέντρου, με το κεφάλι στον ουρανό και τα πόδια βαθειά ριζωμένα στη γη. Είναι η ένωση του πνεύματος και της ύλης, του ονείρου και της πραγμάτωσής του. Πρέπει να ψάξουμε μέσα μας για να ανακαλύψουμε τον Δον Κιχώτη. Είναι ο Ιππότης που ονειρεύεται περιπέτειες και ηρωικές πράξεις, που αναζητά το υψηλότερο μέσα του και προσπαθεί να πραγματώσει το πεπρωμένο του πάνω στη γη. Χωρίς να εγκαταλείψουμε τον «Ιππότη» δεν πρέπει όμως να παραμελήσουμε και τον Σάντσο, που αντιπροσωπεύει την ικανότητά μας να ζήσουμε σε αυτόν τον κόσμο, μας δίνει διαύγεια και μας επιτρέπει να ξεχωρίσουμε τη διαφορά ανάμεσα σε απλούς ανεμόμυλους και τερατώδεις γίγαντες. Σοφία είναι η γνώση που μας επιτρέπει να συνδυάσουμε αυτά τα δύο. Το να αποκοπούμε τελείως από την ύλη, θα ήταν να το βάλουμε στα πόδια από τη ζωή. Να αποκοπούμε από τα όνειρα μας θα ήταν ακόμα χειρότερο. Θα ήταν να το βάλουμε στα πόδια από τον εαυτό μας.  Πρέπει να φορέσουμε τη σκουριασμένη πανοπλία του Δον Κιχώτη, να σκαρφαλώσουμε το γαϊδουράκι του Σάντσο, να επαινέσουμε τη Δεσποσύνη μας Δουλτσινέα (το όνειρο που θα θέλαμε να πραγματώσουμε), να κοιτάξουμε την πραγματικότητα με διαύγεια και να ξεκινήσουμε το ταξίδι...

Παρασκευή 25 Σεπτεμβρίου 2015

ΕΥΡΩΠΑΙΚΕΣ ΗΜΕΡΕΣ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗΣ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑΣ

Οι Ευρωπαϊκές ημέρες πολιτιστικής κληρονομίας 2015 γιορτάζονται το Σαββατοκύριακο 26-27 Σεπτεμβρίου με δωρεάν είσοδο στους αρχαιολογικούς χώρους και τα μουσεία! Η Παρασκευή, 25/9 είναι αφιερωμένη κυρίως στα σχολεία. Οι εκδηλώσεις έχουν θέμα το δίπολο «Βία και Ανεκτικότητα».
Ζήτημα διαχρονικό, πολυδιάστατο και οδυνηρά επίκαιρο, είτε αφορά στην ιδεολογία ή και στην πράξη. Εκδηλώνεται ποικιλόμορφα και με διαφορετική δυναμική. Μπορεί να αφορά στην πολιτική ιδεολογία, την κοινωνική οργάνωση, αλλά και την προσωπική στάση απέναντι σε οτιδήποτε είναι ξένο ή παρεκκλίνει από τις νόρμες και τα «καθεστώτα» κάθε εποχής.
Το Σαββατοκύριακο του εορτασμού δίνεται η αφορμή να παρουσιαστεί ο ρόλος της ανεκτικότητας ως καθοριστικού παράγοντα του πολιτικού και πολιτισμικού γίγνεσθαι, μέσα από συγκεκριμένα παραδείγματα, με λιγότερο ή περισσότερο φανερό τρόπο. Ο σεβασμός των πεποιθήσεων του Άλλου, η αποδοχή του μη όμοιου και η δυνατότητα της ελεύθερης έκφρασης της ατομικής ή συλλογικής ταυτότητας είναι μια κατάκτηση που «τυπικά» και θεωρητικά έχει ήδη επιτευχθεί τουλάχιστον από την εποχή του Διαφωτισμού. Σε ποιο σημείο βρισκόμαστε σήμερα;
Η ανεκτικότητα αντανακλά την ιδανικά δημοκρατική κοινωνία, ενώ η βία την αντίσταση σε αυτό το ιδανικό. Η ευρωπαϊκή - και όχι μόνο – ιστορία βρίθει ατομικών και συλλογικών παραδειγμάτων, περισσότερο ή λιγότερο ακραίων με την απομόνωση έως και εξόντωση φυλετικών, εθνικών, θρησκευτικών ή κοινωνικών ομάδων να εμφανίζεται επαναλαμβανόμενα μέσα στο χρόνο.
Οι εκδηλώσεις που σχεδιάστηκαν για αυτό το Σαββατοκύριακο σε πάνω από 100 σημεία σε όλη την Ελλάδα φωτίζουν κάποια από αυτά.
Το αναλυτικό πρόγραμμα εκδηλώσεων
Αρχαιολογικός χώρος Ακρόπολης Αθηνών (25/9 )
«Συγκρούσεις και συναντήσεις πολιτισμών στα μνημεία της Ακρόπολης» Θεματικές ξεναγήσεις σε μαθητές Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης. Υπηρεσία Συντήρησης Μνημείων Ακρόπολης, τηλ. 210 9239186
Αρχαιολογικός χώρος Λυκείου (25/9 )
«Έριδος αφορμή: Ιλισός – Παναθηναϊκό Στάδιο – Λύκειο» Εκπαιδευτικό πρόγραμμα για μαθητές Γυμνασίου – Λυκείου με διερεύνηση των διαδικασιών μέσα από τις οποίες η περιοχή από το Ολυμπιείο ως το Λύκειο ακολουθώντας τους ρυθμούς ανάπτυξης της Αθήνας μεταμορφώνεται μέσα από συναινέσεις και αντιδικίες. Εφορεία Αρχαιοτήτων Αθηνών, τηλ. 210 3251744
Αρχαιολογικός χώρος και μουσείο Αρχαίας Αγοράς (25, 27/9 )
25/9 «Θ-ink: τα γκράφιτι ως ιστορική μαρτυρία ή φθορά στα μνημεία της πόλης» Δράση ευαισθητοποίησης για μαθητές Γ Γυμνασίου – Λυκείου. 27/9 «Αθηναίοι πολίτες και μη στην κοιτίδα της Αθηναϊκής Δημοκρατίας» Περίπατος στο χώρο και το Μουσείο Αρχαίας Αγοράς. Εφορεία Αρχαιοτήτων Αθηνών, τηλ. 210 3210196
Αρχαιολογικός χώρος και Μουσείο Κεραμεικού (25/9 )
«Θ-ink: τα γκράφιτι ως ιστορική μαρτυρία ή φθορά στα μνημεία της πόλης» Δράση ευαισθητοποίησης για μαθητές Γ Γυμνασίου – Λυκείου. Εφορεία Αρχαιοτήτων Αθηνών, τηλ. 210 3450140
Αρχαιολογικός χώρος Λόφων – Μουσών (Φιλοπάππου ) – Πνύκας – Νυμφών, Φυλακή «Σωκράτους» (25, 26/9 )
25/9 «Θ-ink: τα γκράφιτι ως ιστορική μαρτυρία ή φθορά στα μνημεία της πόλης» Δράση ευαισθητοποίησης για μαθητές Γ Γυμνασίου – Λυκείου. 26/9, ώρα 19:00 Μουσική παράσταση Εφορεία Αρχαιοτήτων Αθηνών, τηλ. 210 3249166, 210 9240549 Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο (26/9 ) Μουσική εκδήλωση στην αίθουσα του Βωμού (34 ) με τίτλο «Στης διχονοίας τον φονικό αγώνα πιασθήκαν και πάλιν ομογνώμησαν και αν φίλοι εχωρίσθηκαν» (Ομήρου Ιλιάς, Η 301-302 ) Ε.Α.Μ., τηλ. 2132144805
Κτήριο Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων (27/9 )
«Θ-ink - γκραφίτι. Αρχαία και νέα ίχνη στην πόλη» Η Διεύθυνση Συντήρησης Αρχαίων και Νέων Μνημείων σε συνεργασία με την ομάδα ST.A.CO. (Street Art Conservators ) του Τμήματος Συντήρησης Αρχαιοτήτων και Έργων Τέχνης του ΤΕΙ Αθήνας, διοργανώνουν ανοιχτή συζήτηση με θέμα τη σχέση του γκραφίτι με τα μνημεία και το ιστορικό τοπίο. Στη συζήτηση συμμετέχουν αρχαιολόγοι, συντηρητές και καλλιτέχνες (ώρα 19.30 ) Διεύθυνση Συντήρησης Αρχαίων και Νεότερων Μνημείων, τηλ. 210 3215548
Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο (25-27/9 )
Εκπαιδευτικό πρόγραμμα για μαθητές Γυμνασίου και Λυκείου με τίτλο «Ανάμεσα στη βία και την ανεκτικότητα» (25/9, 10.00 και 12.00 ) και γονείς με παιδιά έως 12 ετών (27/9, 10.00 και 12.00 ). Το πρόγραμμα ολοκληρώνεται με εικαστικό εργαστήριο. Θεματικές ξεναγήσεις με θέμα «Φαινόμενα βίας και ανεκτικότητας κατά τους βυζαντινούς και μεταβυζαντινούς χρόνους» (26,27/9, ανά μία ώρα από 11.00-14.00 & 17.30-19.30 ) Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο, τηλ. 213 213 9570
Νομισματικό Μουσείο (25, 26/9)
«Βία και Ανεκτικότητα: οι δύο όψεις του νομίσματος» Θεματική ξενάγηση για ομάδες μέχρι 25 άτομα, (μαθητές Γυμνασίου – Λυκείου και ενήλικες ), στις 25/9, ώρα 9.00 – 10.30 & 11.00 - 12.30 και στις 26/9, ώρα 10.00-11.30 και 12.00-13.30. Μέσα από επιλεγμένα εκθέματα του Νομισματικού Μουσείου, ξεδιπλώνεται μια σειρά από ιστορικά γεγονότα τα οποία συνδέονται με πολεμικά, κυρίως, επεισόδια και σημαδεύουν τον ελλαδικό χώρο, από τον 5ο αιώνα π.Χ. μέχρι το Β' Παγκόσμιο Πόλεμο. τηλ. 210 3643774

Επιγραφικό Μουσείο (25, 26/9 )
«Πόλεμος και αιχμαλωσία στην αρχαιότητα» Θεματική ξενάγηση για το ευρύ κοινό στις 25/9 , ώρα 12.00 και στις 26/9, ώρα 11.00, όπου θα παρουσιαστούν ενεπίγραφα μνημεία που αφορούν στον πόλεμο και στις συμμαχίες των αρχαίων ελληνικών πόλεων και επιγραφές που αφορούν στην απελευθέρωση αιχμαλώτων πολέμου. Επιγραφικό Μουσείο, τηλ. 210 8217637
Λουτρό των Αέρηδων Κυρρήστου 8, Πλάκα (25/9)
«Το μαγικό Λ/λουτρό. Συνάντηση, συνύπαρξη, αποδοχή». Εκπαιδευτικό πρόγραμμα για μαθητές Ε , ΣΤ Δημοτικού και Γυμνασίου με θέμα τα δημόσια λουτρά, τα οποία υπήρξαν χώροι καθαριότητας και περιποίησης του σώματος, απόλαυσης και ψυχαγωγίας, συνάντησης και κοινωνικής συναναστροφής, αλλά και συνύπαρξης διαφορετικών φυλών, θρησκευμάτων, κοινωνικών ομάδων και τάξεων (ώρα έναρξης 10.00 π.μ ), τηλ. 210 3239813
Μουσείο Ελληνικών Λαϊκών Μουσικών Οργάνων, Διογένους 1, Πλάκα (26/9)
«Μουσική και πολυπολιτισμικό περιβάλλον». Θεματική ξενάγηση που αποσκοπεί αφενός στην παρουσίαση των μουσικών οργάνων ως προϊόντων πολιτισμικών ωσμώσεων και αλληλεπιδράσεων στον ιστορικό χρόνο και χώρο κι αφετέρου στην ανάδειξη της μουσικής σε γέφυρα επικοινωνίας ανάμεσα σε ομάδες με διαφορετικά εθνικά υπόβαθρα, στη σύγχρονη ελληνική πολυπολιτισμική πραγματικότητα (ώρα έναρξης 12.00 π.μ ) Μουσείο Ελληνικής Λαϊκής Τέχνης και Ελληνικών Λαϊκών Μουσικών Οργάνων – Συλλογή Φοίβου, Ανωγειανάκη, τηλ. 210 3250198
Παιδικό Μουσείο της Αθήνας, Κυδαθηναίων 14, Πλάκα (27/9)
«Οι έτσι και οι αλλιώς» εκπαιδευτικό πρόγραμμα για παιδιά ηλικίας Α έως ΣΤ Δημοτικού (διάρκεια 12.00-13.00 ) Ελεύθερη συμμετοχή κατόπιν κράτησης στο 210 3312995. Ελληνικό Παιδικό Μουσείο, Οργανισμός Πολιτισμού, Αθλητισμού και Νεολαίας Δήμου Αθηναίων
Μουσείο Ελληνικής Παιδικής Τέχνης, Κόδρου 9 (26,27/9 )
«Μόνος ή μοναδικός;» Διαφορετικότητα και ρατσισμός 26/9: Επαναλαμβανόμενες εκπαιδευτικές δράσεις ανά μία ώρα (10.00-14.00 ) για οικογένειες με παιδιά ηλικίας 5-11 ετών στην ομότιτλη έκθεση του μουσείου 27/9: Ξενάγηση και παιχνίδι στη διαδραστική γωνιά του μουσείου (12.00-13.00 ) Μουσείο Ελληνικής Παιδικής Τέχνης, τηλ. 210 3312621
Μουσείο Ηρακλειδών, Ηρακλειδών 16, Θησείο (27/9 )
«Σκέφτομαι ορθολογικά – Ενεργώ Δημοκρατικά: η Επιστήμη και η Λογική στην υπηρεσία του Ανθρωπισμού». Τρία παράλληλα εργαστήρια για μαθητές δημοτικού με ταυτόχρονη ενημέρωση των γονέων (διάρκεια 12.00-13.30 ) Μουσείο Ηρακλειδών, τηλ. 210 3461981
Εθνικό Ιστορικό Μουσείο, Μέγαρο Παλαιάς Βουλής, Σταδίου 13 (25-27/9)
«Η ανεκτικότητα ως στοιχείο καθημερινότητας σε περιόδους ηρεμίας μεταξύ κατακτητών και κατεκτημένων στην Τουρκοκρατούμενη Ελλάδα». Ψηφιακή παρουσίαση αντικειμένων από τις συλλογές του μουσείου τα οποία αποτυπώνουν την παραπάνω σχέση (διάρκεια 9.30-13.30 ) Εθνικό Ιστορικό Μουσείου – Ιστορική και Εθνολογική Εταιρεία της Ελλάδος, τηλ. 210 3237315
Εβραϊκό Μουσείο Ελλάδος, Νίκης 39 (25,27/9 )
Εκπαιδευτικό πρόγραμμα με θέμα «Βία και ανεκτικότητα» για μαθητικές ομάδες (25/9 ) και οικογένειες (27/9 ) Εβραϊκό Μουσείο Ελλάδος, τηλ. 210 3225582
Μουσείο της πόλεως των Αθηνών, Παπαρρηγοπούλου 5-7 (25-27/9 )
Εκπαιδευτικό πρόγραμμα (25/9 ) και ξενάγηση (26,27/9 ) με θέμα «Βία και ανεκτικότητα». Μουσείο της πόλεως των Αθηνών – Ίδρυμα Βούρου – Ευταξία, τηλ. 210 3231387, 210 3246164
Μουσείο Αρχαιολογίας και Ιστορίας της Τέχνης, Φιλοσοφική Σχολή, Πανεπιστημιούπολη Ζωγράφου, (25,28/9 και 3,4/10 )
«ΕΗΠΚ 2015, πράξη πρώτη: ιστορίες βίας με αφορμή εκμαγεία από το Μαυσωλείο της Αλικαρνασσού». Εκπαιδευτικό πρόγραμμα (25/9, 3-4/10 ) για μαθητές δημοτικού σχολείου και ανάλογες δράσεις για φοιτητές (28/9 )
Μουσείο Αρχαιολογίας και Ιστορίας της Τέχνης (ΕΚΠΑ) τηλ. 210 7277561, 210 7277433 Κήπος Παντείου Πανεπιστημίου Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών, Λεωφ. Συγγρού 136 (27/9 ). «Ναι στην ανεκτικότητα – Όχι στη Βία μέσα από την παιδική λογοτεχνία» Συγγραφείς, αφηγητές και εικονογράφοι, μέλη του ΚΕΠΒ, μοιράζονται ιστορίες και δημιουργούν εικόνες για τη Βία και την Ανεκτικότητα σε ένα εργαστήρι ανοιχτό στο παιδικό και ενήλικο κοινό. Ελληνικό Τμήμα IBBY – Κύκλος του Ελληνικού Παιδικού Βιβλίου, Τμήμα Επικοινωνίας, Μ ?εσων και Πολιτισμού Παντείου Πανεπιστημίου E-mail. kyklos@greekibby.gr
Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης, Πειραιώς 206, Ταύρος (25/9 )
«Βία και Ανεκτικότητα» στην αρχαία ελληνική τραγωδία. Ομιλίες σε μαθητές Γυμνασίου – Λυκείου και προβολής ταινιών του Μιχάλη Κακογιάννη (Ηλέκτρα, Ιφιγένεια, Τρωάδες ) Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης, τηλ. 210 3418550
Ιστορικό Αρχείο Πολιτιστικού Ιδρύματος Ομίλου Πειραιώς, Δωρίδος 2 & Λεωφ. Ειρήνης 14, Ταύρος (25-27/9 )
25/9: δωρεάν προβολή ταινίας «12Angry Men» του Sidney Lumet στις 21.00 (κατόπιν κράτησης στο 210 3418011 ) 26,27/9: Θεατρική παράσταση «Τα Αδύνατα δυνατά: ο μικρός Νεόφυτος σε περιπέτειες» από την Παιδική Σκηνή του Γυάλινου Μουσικού Θεάτρου, ώρα 19.30 (δωρεάν συμμετοχή κατόπιν κράτησης στο 210 3418011 ) και παράλληλη θεματική ξενάγηση ενηλίκων στο χώρο. Στις 26/9 η εκδήλωση απευθύνεται στο γενικό κοινό, ενώ στις 27/9 στους κατοίκους του Δήμου Μοσχάτου – Ταύρου Είσοδος Ελεύθερη, απαραίτητη δήλωση συμμετοχής στο 2103418011
Πολιτιστικός Οργανισμός ATOPOS CVC, Σαλαμίνος 72, Μεταξουργείο (25/9, ώρα έναρξης 20:00 )
Blah Blah Blah // The Closet / Νύχτα Ανάγνωσης "Body–Type : Post–Trauma" To Blah Blah Blah αποτελεί μια σειρά από τακτικές συναντήσεις στον χώρο της Atopos cvc με έναυσμα την έρευνα του οργανισμού γύρω από τη νέα έκδοση Unlocked. Υπό την επιμέλεια του Βασίλη Ζηδιανάκη, καλλιτεχνικού διευθυντή της Atopos cvc, το πρόγραμμα είναι εμπνευσμένο από τη φωτογραφική απεικόνιση του γυμνού σώματος, όπως αυτή παρουσιάζεται στις σύγχρονες ψηφιακές πλατφόρμες και στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Το Blah Blah Blah περιλαμβάνει εκδηλώσεις, ομιλίες, παρουσιάσεις, ειδικά projects, performances και workshops και εγκαινιάζεται με το The Closet / Read- ing Night που διοργανώνει ο Αντώνης Κατσούρης. ATOPOS CVC, τηλ. 210 5242005
Μουσείο Πολιτικών Εξορίστων Άη Στράτη, Βουρνάζου 31, Αθήνα, (25,26/9 )
«Μορφές τέχνης σε τόπους εξορίας» 25/9 εκπαιδευτικά προγράμματα σε μαθητές Γυμνασίου και Λυκείου 26/9 περιήγηση-παρουσίαση του μουσείου (18.00 ), εργαστήριο χαρακτικής (18.45 ), προβολή ντοκυμαντέρ (20.00 ) Μουσείο Πολιτικών Εξορίστων Άη Στράτη, Diadrasis, Περίπατος, τηλ. 210 6442690
Αρχαιολογικό Μουσείο Πειραιά (25,27/9 )
«Μνημεία, βία και βανδαλισμοί από την αρχαιότητα έως σήμερα» 25/9 Εκπαιδευτικό πρόγραμμα για μαθητικό κοινό 27/9 Διάλεξη και εκπαιδευτικές δραστηριότητες για ευρύ κοινό και οικογένειες Εφορεία Αρχαιοτήτων Δυτικής Αττικής, Πειραιώς και Νήσων, τηλ. 210 4590772
Ναυτικό Μουσείο της Ελλάδος – Ακτή Θεμιστοκλέους, Φρεαττύδα (25-26/9 )
«Πειραιάς: το λιμάνι των τριήρων» Περιοδική έκθεση με προβολή σχετικής ταινίας και δωρεάν ξεναγήσεις σε παιδιά και ενήλικες. Ναυτικό Μουσείο της Ελλάδας, Πανεπιστήμιο της Κοπεγχάγης (Zea Harbour Project ), τηλ. 210 4516264
Μουσείο Τηλεπικοινωνιών ΟΤΕ, Πρωτέως 25, Νέα Κηφισιά (27/9 )
«Μουσείο Ανοιχτό ...διηγείται ιστορίες για τις αισθήσεις» Εκπαιδευτική δράση. Μουσείο Τηλεπικοινωνιών ΟΤΕ, E-mail. nliak@ote.gr

Αρχαιολογικός χώρος Σουνίου (25/9 )
Θεματική ξενάγηση με τίτλο «Μεταλλεία και Κοινωνία» (ώρα έναρξης 10.00 π. μ. ) Εφορεία Αρχαιοτήτων Ανατολικής Αττικής, τηλ. 210 3213122
Αρχαιολογικός χώρος Σούριζας, Αγ. Τριάδα Λαυρεωτικής (25/9 )
Θεματική ξενάγηση με τίτλο «Μεταλλεία και Κοινωνία» (ώρα έναρξης 10.00 π. μ. ) Εφορεία Αρχαιοτήτων Ανατολικής Αττικής, τηλ. 210 3213122 Αρχαιολογικό Μουσείο Λαυρίου (25/9 ) Θεματική ξενάγηση με τίτλο «Μεταλλεία και Κοινωνία» (ώρα έναρξης 12.00 π. μ. ) Εφορεία Αρχαιοτήτων Ανατολικής Αττικής, τηλ. 210 3213122
Αρχαιολογικός χώρος Θορικού (25/9 )
Θεματική ξενάγηση με τίτλο «Μεταλλεία και Κοινωνία» (ώρα έναρξης 10.00 π. μ. ) Εφορεία Αρχαιοτήτων Ανατολικής Αττικής, τηλ. 210 3213122
Αρχαιολογικό Μουσείο Μαραθώνα (25/9 )
Θεματική ξενάγηση με τίτλο «Βία και ανεκτικότητα στη ρωμαϊκή εποχή: τι μαρτυρούν τα μνημεία του Μαραθώνα» (διάρκεια 11.00-12.00 ) Εφορεία Αρχαιοτήτων Ανατολικής Αττικής, τηλ. 22940 55155
Τύμβος «Σοφοκλή» στη Βαρυμπόμπη του Δήμου Αχαρνών (25/9 )
Ξενάγηση στον Τύμβο του Σοφοκλή με ειδική αναφορά στο έργο του «Αντιγόνη» (10.00-11.00 και 11.00-12.00 ) Εφορεία Αρχαιοτήτων Ανατολικής Αττικής, τηλ. 210 2466122
Πηγή:theartfoundation.metamatic.gr

Τετάρτη 23 Σεπτεμβρίου 2015

2η ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑ ΗΜΕΡΑ ΣΧΟΛΙΚΟΥ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ:5 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2015

Για το σχολικό έτος 2015-16 ως Πανελλήνια Ημέρα Σχολικού Αθλητισμού ορίζεται η 5η Οκτωβρίου 2015.
Καθώς το 2016 είναι έτος διεξαγωγής Ολυμπιακών και Παραολυμπιακών Αγώνων, ο θεματικός  άξονας του σχολικού έτους 2015-2016 είναι «Σχολικός Αθλητισμός – Συμμετέχω και μαθαίνω τα Ολυμπιακά Ιδεώδη μέσα από τα Ολυμπιακά και τα Παραολυμπιακά Αθλήματα».

Ένα εκπαιδευτικό πρόγραμμα για παιδιά, νέους και εκπαιδευτικούς που στοχεύει να διδάξει θέματα που αφορούν τον Παραολυμπιακό αθλητισμό και την αναπηρία, χρησιμοποιεί κυρίως τη Φυσική Αγωγή και τα Παραολυμπιακά Αθλήματα ώστε οι μαθητές και οι εκπαιδευτικοί χωρίς αναπηρία να ευαισθητοποιηθούν και να αποκτήσουν κατανόηση για τα ΑμεΑ καθώς επίσης και για θέματα που σχετίζονται με την αναπηρία και τον αθλητισμό.
Αξίες: • Σεβασμό και αποδοχή των ατομικών διαφορών
• Σεβασμό στις αθλητικές κατακτήσεις
• Ο αθλητισμός σαν ανθρώπινο δικαίωμα
• Ενδυνάμωση» και κοινωνική υποστήριξη στον αθλητισμό

κάνε κλικ για να διαβάσεις:
Παραολυμπιακή Ημέρα στο Σχολείο 
Παραολυμπιακά αθλήματα βιωματική προσέγγιση 
Παραολυμπιακοί αγώνες 
Προτάσεις 
Τα ολυμπιακά Αθλήματα 

 Πηγή και περισσότερο υλικό ΕΔΩ 
Διαβάστε επίσης ΕΔΩ κι ΕΔΩ

Τρίτη 22 Σεπτεμβρίου 2015

ΠΕΙΡΑΜΑΤΑ ΦΥΣΙΚΗΣ ΜΕ ΑΠΛΑ ΥΛΙΚΑ

Από το blog του Σχολικού Συμβούλου Π.Ε Κιλκίς Πάρη Παπαδόπουλου http://parispapad.blogspot.gr/


πολύ καλό για απλά πειράματα με “σκουπίδια”


http://www.arvindguptatoys.com/


εξαιρετικός είναι ο Spangler


https://www.youtube.com/user/SpanglerScienceTV/video


Tίνα Νάτσου


http://tinanantsou.blogspot.gr/


Ίδρυμα Ευγενίδου


https://www.youtube.com/playlist?list=PL72EF10C32F54FA7F


ΕΚΦΕ Ρεθύμνου


https://www.youtube.com/channel/UCoyKullM_OVyVDFo6O9SbrA


Veritasium


https://www.youtube.com/user/1veritasium


Physics Girl


https://www.youtube.com/user/physicswoman


και φυσικά οι Physics Partizani


https://www.youtube.com/watch?v=1jhT9UMDktQ


Επίσης από το blog του Παναγιώτη Κουμαρά  καθηγητη του ΠΤΔΕ του ΑΠΘ
Ιδιότητες και συστατικά του αέρα
Ατμοσφαιρική πίεση
Θερμοκρασία – Θερμότητα
Άνωση
Ρευστά σε κίνηση
Διατήρηση της ορμής
Δράση – Αντίδραση
Διοξείδιο του άνθρακα
Ισορροπία σωμάτων – Ροπές
Κεντρομόλος δύναμη
ΚΑΤΕΒΑΣΤΕ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΓΙΑ ΠΕΙΡΑΜΑΤΑ ΤΟΥ ΚΑΘΗΓΗΤΗ ΤΟΥ ΑΠΘ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΚΟΥΜΑΡΑ
Πηγή: http://fresheducation.gr/?p=8756

Δευτέρα 21 Σεπτεμβρίου 2015

STORYBIRD:ΕΡΓΑΛΕΙΟ ΨΗΦΙΑΚΗΣ ΑΦΗΓΗΣΗΣ

Το Storybird είναι ένα εργαλείο ψηφιακής αφήγησης που δίνει τη δυνατότητα στους χρήστες του να δημιουργήσουν διαδικτυακά βιβλία χρησιμοποιώντας διαφορετικά στυλ εικονογράφησης.  Δημιουργήστε λογαριασμό στο Storybird επιλέγοντας regular user και επιλέξτε write για να ξεκινήσετε να δημιουργείτε το βιβλίο. Αρχικά επιλέγετε το στυλ εικονογράφησης που θα χρησιμοποιήσετε (use this art) και το είδος του βιβλίου που θα γράψετε (με κεφάλαια ή όχι) και ξεκινάτε να προσθέτετε εικόνες και κείμενο στο βιβλίο σας. Είναι ιδιαίτερα απλό στη χρήση του. Αφού ολοκληρώσετε, επιλέξτε save και publish αν θέλετε να το δημοσιεύσετε στην βιβλιοθήκη του Storybird και στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Σας δίνεται επίσης η επιλογή να προσκαλέσετε κι ένα άλλο μέλος για να γράψετε συνεργατικά το βιβλίο, επιλέγοντας invite collaborator και προσθέτοντας το μέιλ.



Πώς μπορεί να χρησιμοποιηθεί στην εκπαιδευτική διαδικασία

Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε το Storybird όπως και το storyjumper για να παρακινήσετε τους μαθητές σας να εξασκηθούν στην παραγωγή γραπτού λόγου καθώς και να αναπτύξετε τη δημιουργικότητα και τη φαντασία τους. Ο κάθε μαθητής μπορεί να γράψει και να εικονογραφήσει το δικό του βιβλίο στη διάρκεια των διακοπών ,για παράδειγμα, και στη συνέχεια να το μοιραστεί με τους συμμαθητές του. Μια πολύ καλή ιδέα επίσης θα ήταν οι μαθητές να αναπαράγουν και να εικονογραφήσουν ένα κεφάλαιο της ιστορίας σε ζευγάρια αξιοποιώντας έτσι και τη συνεργατική μάθηση. 

Πηγή:neestexnologies.weebly.com



Τρίτη 15 Σεπτεμβρίου 2015

ΒΡΑΔΙΑ ΤΟΥ ΕΡΕΥΝΗΤΗ 2015


Βραδιά του Ερευνητή 2015, η Επιστήμη και η Έρευνα για ένα καλύτερο μέλλον!
H Βραδιά του Ερευνητή είναι μια γιορτή για την επιστήμη και την έρευνα, που διοργανώνεται κάθε χρόνο την τελευταία Παρασκευή του Σεπτεμβρίου σε περισσότερες από 300 πόλεις σε όλη την Ευρώπη. Από τις έξι το απόγευμα μέχρι τα μεσάνυχτα, το κοινό θα έχει την ευκαιρία να γνωρίσει από κοντά τους ερευνητές, να ενημερωθεί για το ερευνητικό έργο τους να πάρει μία γεύση από την καθημερινότητά τους και να χαρεί τη μαγεία της επιστήμης.

Στην Αθήνα, η φετινή γιορτή αλλάζει «στέκι» και από τον φιλόξενο κήπο του Δημοκρίτου μεταφέρεται στους εντυπωσιακούς χώρους του Κέντρου Πολιτισμού ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ του Ιδρύματος Μείζονος Ελληνισμού, στην οδό Πειραιώς, ενώ τη διοργάνωση αναλαμβάνει το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών, επιφυλάσσοντας πολλές επιστημονικές «εκπλήξεις» στους φίλους της επιστήμης και όχι μόνο!


Σε κατάλληλα διαμορφωμένους χώρους, θα παρουσιαστεί η δράση μεγάλων ερευνητικών κέντρων, παράλληλα με πειραματικές επιδείξεις, διαδραστικά πειράματα, εργαστήρια για μικρούς και μεγάλους, φορητό πλανητάριο, εκθέσεις φωτογραφίας κ.ά. Το κεντρικό αμφιθέατρο θα φιλοξενήσει ενδιαφέρουσες διαλέξεις και συζητήσεις από διακεκριμένους επιστήμονες, ενώ θα υπάρχει ζωντανή σύνδεση με το CERN και μήνυμα αστροναύτη από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Διαστήματος. Στην αίθουσα ΘΟΛΟΣ, θα προβάλλονται ειδικά προσαρμοσμένα ντοκιμαντέρ και video εικονικής πραγματικότητας ενώ στον εξωτερικό χώρο, θα στηθούν τηλεσκόπια, ένα βαθυσκάφος και δράσεις για τη θάλασσα. Τη βραδιά θα γεμίσει με ήχους και ρυθμούς μια πολυδιάστατη συναυλία, με τη συμμετοχή ερευνητών /καλλιτεχνών. 
 
Παρασκευή 25 Σεπτεμβρίου 2015
Έναρξη: 18:00 - Λήξη: 24:00 - Είσοδος Ελεύθερη!
Κέντρο Πολιτισμού ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ, Πειραιώς 254, Ταύρος

http://www.fhw.gr/cosmos/index.php?id=17&m=2&s=17&lk=744&lg

Παρασκευή 11 Σεπτεμβρίου 2015

ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΗΝ ΠΑΙΔΕΙΑ (ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ-ΖΩΓΡΑΦΙΚΗ)

Κ. ΠΑΛΑΜΑΣ «Στον Δάσκαλο»

Σμίλεψε πάλι, δάσκαλε , ψυχές!
Κι ότι σ' απόμεινε ακόμη στη ζωή σου,
Μην τ' αρνηθείς! Θυσίασέ το ως τη στερνή πνοή σου!
Χτισ' το παλάτι, δάσκαλε σοφέ!
Κι αν λίγη δύναμη μεσ' το κορμί σου μένει,
Μην κουρασθείς. Είν' η ψυχή σου ατσαλωμένη.
Θέμελα βάλε τώρα πιο βαθειά,
Ο πόλεμος να μη μπορεί να τα γκρεμίσει.
Σκάψε βαθειά. Τι κι' αν πολλοί σ’ έχουνε λησμονήσει;
Θα θυμηθούνε κάποτε κι αυτοί
Τα βάρη που κρατάς σαν Άτλαντας στην πλάτη,
Υπομονή! Χτίζε, σοφέ, της κοινωνίας το παλάτι !
 Winslow Homer (1836-1910), Ένα σχολείο του χωριού (Αγροτικό σχολείο).

Γ ΠΟΤΑΜΙΑΝΟΣ «Οι δάσκαλοι»

Δάσκαλοι Προμηθείς
Κάθε βράδυ τάπητες υφαίνουμε, 
Με ανεκπλήρωτα όνειρα
και τις στερήσεις μας
Κάθε πρωί τουφεκίζουμε τα όνειρά μας
Με την πλάτη στημένα στον μαυροπίνακα
Χρόνια ατέλειωτα στο ίδιο μονοπάτι
Με επιμονή χελιδονιού
Φωλιές χτίζουμε με λέξεις
Με ουσιαστικά, ρήματα και επιρρήματα
Κεντάμε με υπομονή, αράχνης
Συναρτήσεις και εξισώσεις
Εργαλεία κέρδους
Ανταλλάξιμα 
Σε ελεύθερες αγορές 
Σε σκλαβοπάζαρα ανθρώπων
Σε αρένες πάλης για μια θέση εργασίας 
Δάσκαλοι Δεσμώτες 
Στον Καύκασο της αδιαφορίας
Κουβαλάμε το σταυρό της ανίας
Ώρα την ώρα σβήνοντας λάμψεις
Στα μάτια των παιδιών
Δεσμώτες βιβλίων 
Πρέσες παραμόρφωσης νέων ψυχών
Που διδάσκουν για τον άνθρωπο
Σκοτώνοντας τον ανθρωπισμό
Που διδάσκουν την ιστορία
Δικαιώνοντας τους κατακτητές
Που διδάσκουν την δικαιοσύνη
Δικαιώνοντας τους εκμεταλλευτές
Που διδάσκουν πίστη στο δίκαιο
που την αδικία δικαιώνει
Που διδάσκουν το κώνειο να πίνεται, 
αδιαμαρτύρητα
Προβάλλοντας ως αρετή, την υποταγή
Στων ισχυρών την τάξη
Όμως εσύ νεολαίε, μάθαινε
Όχι αυτά που διδάσκουμε
Αλλά αυτά που υπονοούμε
Να ψάχνεις πίσω από τις γραμμές
Ανάμεσα στις γραμμές 
Για κρυφούς σπόρους, αμφισβήτησης
Να ψάχνεις στις παρυφές των μύθων
Τα μονοπάτια των κρυφών νοημάτων
Μόνο έτσι το σχολείο, όπλο σου θα κάνεις
Όμως εσύ νεολαίε, μάθαινε
Να ψάχνεις πίσω από τα λόγια μας
Στη μελαγχολία των ματιών μας
Στους χτύπους της καρδιάς μας
Μόνο έτσι το δάσκαλο θα νοιώσεις,
Τις αλήθειες ξεχώριζε σαν μανιτάρια
Για να μην σε καταπιεί το ψέμα
Το μυαλό σου ακόνιζε στης δικαιοσύνης τον καημό
Κάντο στιλέτο ανατροπής,
Καρφί στο κορμί της αλλοτρίωσης
Λόγχη αμφισβήτησης, Ρωμαίου
Για να τρέξει νερό και αίμα
Από το πλευρό της σταυρωμένης κοινωνίας
Που θα ποτίσει σπόρους νέων ιδεών
Και αλήθειες που θα τις τραγουδάνε
Νέα χαρούμενα τραγούδια.
3 Ιουλίου 2009
Γιάννης Ποταμιάνος
 H. Edw. Lamson (1841-1919), Ένα σχολείο του χωριού (Αγροτικό σχολείο)


Ν. ΒΡΕΤΤΑΚΟΣ «Τα δεκατέσσερα παιδιά»

«...Ἐν ἀρχῇ ἦν ἡ ἀγάπη...» μελωδοῦσε γιομίζοντας
τὸ γυμνό σου δωμάτιο μιὰ παράξενη ἅρπα
καθὼς σ᾿ ἔπαιρνε ὁ ὕπνος καὶ τὸ χέρι σου, κρύο,
σὰν κλωνὶ λεμονιᾶς σὲ νεκρό, ἀναπαύονταν
πάνω στὸ στῆθος σου. Κ᾿ ἔβλεπες
πὼς ἄνοιγε τάχα μιὰ πόρτα στὸν ὕπνο σου.
Πὼς μπαῖναν τὰ δεκατέσσερα παιδιὰ λυπημένα καὶ στεκόντουσαν γύρω σου. Τὰ μάτια τους θύμιζαν
σταγόνες σὲ τζάμια: «Ἔλεος! Ἔλεος! Ἔλεος!...»
Τινάζοντας τὴ βροχὴ καὶ τὸ χιόνι ἀπὸ πάνω τους,
τὰ ζύγιαζες μὲ τὸ βλέμμα σου σὰ νἄθελες νὰ τοὺς κόψεις
τὴν εὐτυχία στὰ μέτρα τους, ἐνῷ ἡ ἅρπα συνέχιζεν
ἁπαλὰ μὲς στὸν ὕπνο σου: «Ὅ,τι θέλει κανεὶς
μπορεῖ νὰ φτιάξει μὲ τὴν ἀγάπη. Ἥλιους κι ἀστέρια,
ῥοδῶνες καὶ κλήματα...» Ἀλλὰ ἐσὺ προτιμοῦσες
μποτίτσες φοδραρισμένες μὲ μάλλινο,
πουκάμισα κλειστὰ στὸ λαιμό-
γιατὶ φυσάει πολὺ στὸ Καλέντζι!
Ἔβλεπες πὼς ῥάβεις μὲ τὰ δυό σου χέρια,
ἔβλεπες πὼς ζυμώνεις μὲ τὰ δυό σου χέρια
κι ὀνειρευόσουν πὼς μπαίνεις στὴν τάξη
μὲ δεκατέσσερες φορεσιές,
μὲ δεκατέσσερα χριστόψωμα στὴν ἀγκαλιά σου.
Ἀλλὰ ξύπναγες τὸ πρωῒ κι ἄκουγες ποὺ ἔβρεχε.
Σὲ δίπλωνε σὰ μιὰ λύπη τ᾿ ἀδιάβροχό σου
κι ὁ δρόμος γιὰ τὸ σχολειὸ γινόταν πιὸ δύσκολος.
Βάδιζες κ᾿ εἶχες σκυμμένο τὸ πρόσωπο
σὰ νἆταν κάποιος ἀπάνω σου καὶ νὰ σ᾿ ἔκρινε
γιὰ τ᾿ ἄδεια σου χέρια. Σὰ νἄφταιγες μάλιστα,
σ᾿ ὅλη τὴ διαδρομὴ σὲ μπάτσιζε τὸ χιονόνερο.
Ἔμπαινες στὸ σχολειὸ κ᾿ ὅπως τ᾿ ἀντίκριζες
μοιραζόταν σὲ δεκατέσσερα χαμόγελα τὸ πρόσωπό σου.
Θυμόσουν πὼς ἡ ἀγκάλη σου ἦταν μισὴ
κι ἀνεβαίνοντας πάνω στὴν ἕδρα σου
ἄνοιγες τὴ λύπη σου καὶ τὰ σκέπαζες
ὅπως ὁ οὐρανὸς σκεπάζει τὴ γῆ.
Ὥρα 8 καὶ 20´ ἀκριβῶς.
Τὸ μάθημα ἀρχίζει κανονικά.
Ἐσὺ πάνω ἀπ᾿ τὴν ἕδρα κι ἀπ᾿ ἀντίκρυ σου ὁ Χριστός,
ἁπαλὸς καὶ γλυκὺς μὲς στὸ κάδρο του,
δίνετε τὰ χέρια πάνω ἀπὸ τὰ κεφάλια τους
νὰ τοὺς κάμετε μιὰ στέγη ἀπὸ ζεστασιὰ
γιατὶ σᾶς ἤρθανε καὶ σήμερα μουσκεμένα
κ᾿ ἡ λύπη περπατάει μὲς στὰ μάτια τους
ὅπως ὁ σπουργίτης πάνω στὸ φράχτη.
Τὸ καλαμπόκι δὲν ψώμωσε τὸ περσινὸ καλοκαίρι
κι ἀκοῦς τὸ ψωμάκι ποὺ κλαίει μὲς στὶς μπόλιες τους.
Ὥρα 10 καὶ 20´. Τὸ μάθημα συνεχίζεται.
Οἱ σπουργίτες σου χτυποῦν τὰ φτερά τους.
Τὸ μολύβι πεθαίνει ἀνάμεσα στὰ κοκκαλιασμένα τους δάχτυλα.
Ἡ καρδιά σου εἶναι τώρα μιὰ στάμνα σπασμένη.
Τὰ λόγια σου βγαίνουν ἀργὰ σὰ μιὰ βρύση ποὺ στέρεψε:
«Ὁ μέγας Ἀλέξανδρος... Ὁ μέγας Ἀλέξανδρος... Ὁ μέγας Ἀλέξανδρος...».
Τὰ δάχτυλά σου εἶναι πέντε. Τὰ μέτρησες δέκα φορές.
Τὰ δάχτυλά σου εἶναι πέντε. Μετρᾶς τὸ ἕνα χέρι σου
-τ᾿ ἄλλο σου βρίσκεται τυλιγμένο σὲ συννεφιά-
τὰ δάχτυλά σου εἶναι πέντε. Σηκώνεις τὸ πρόσωπο,
κοιτάζεις τὴ στέγη, κάνεις πὼς σκέφτεσαι
σκύβεις πάλι στὴν ἕδρα, ξεφυλλίζεις τὸν Αἴσωπο,
κατεβαίνεις καὶ γράφεις στὸ μαυροπίνακα,
κοιτάζεις τὸν οὐρανὸ ἀπ᾿ τὸ παράθυρο,
γυρίζεις τὸ κεφάλι σου ἀλλοῦ,
δὲ μπορεῖς ἄλλο παρὰ νὰ κλάψεις.
Παίρνεις τὸ μαθητολόγιο στὰ χέρια σου,
κάτι ψάχνεις νὰ βρεῖς, τὸ σηκώνεις διαβάζοντας
καὶ σκεπάζεις τὸ πρόσωπό σου.
Τὰ σύννεφα ἔχουν μπεῖ μὲς στὴν τάξη.
Ἀντίκρυ σου κι ὁ Χριστὸς παραδέρνει σ᾿ ἀμηχανία.
Θαρρεῖς καὶ σηκώνει στ᾿ ἀλήθεια τὰ χέρια του
ἑνωμένα στὸ φῶς ποὺ πέφτει ἀπὸ πάνω του.
Νιώθει στενόχωρα ὅπως τὰ μεσάνυχτα στὴ Γεθσημανῆ
καὶ δὲν εἶμαι ἐκεῖ νὰ σοῦ χτυπήσω τὸν ὦμο
καὶ δὲν εἶμαι ἐκεῖ νὰ σοῦ εἰπῶ: Δός του θάρρος,
βοήθησέ τον νὰ βγεῖ ἀπ᾿ τὴ δύσκολη θέση,
κατέβαινε, διάσχισε τὴν αἴθουσα γρήγορα,
μὴν τὸν ἀφήνεις ἐκτεθειμένο στὰ βλέμματα τῶν παιδιῶν,
δός του ἕνα βιβλίο νὰ κάνει πὼς συλλαβίζει,
δός του ἕνα βιβλίο νὰ κρύψει τὰ μάτια του.
Ραφαήλ "Η Σχολή των Αθηνών"
ΓΑΒΡΙΕΛΑ ΜΙΣΤΡΑΛ"Η ΔΑΣΚΑΛΑ ΤΗΣ ΥΠΑΙΘΡΟΥ"
(Χιλιανή δασκάλα, βραβείο Νόμπελ 1946)

Στον Federico de Onís
Η Δασκάλα ήταν αγνή. "Οι τρυφεροί κηπουροί", έλεγε,
"αυτού του αγροκτήματος, που είναι αγρόκτημα του Ιησού,
πρέπει να διατηρούν αγνά τα μάτια και τα χέρια,
να φυλάνε καθαρά τα έλαια του, για να δώσει ένα καθαρό φως. "
Η Δασκάλα ήταν φτωχή. Το βασίλειό της δεν είναι ανθρώπινο.
(Έτσι όπως στον πονεμένο σπορέα του Ισραήλ.)
Φορούσε καφετιές φούστες, δεν στόλιζε το χέρι της
Και ήταν όλο της το πνεύμα ένα τεράστιο κόσμημα!
Η Δασκάλα ήταν χαρούμενη. Φτωχή γυναίκα πληγωμένη!
Το χαμόγελό της ήταν ένας τρόπος να κλαίει με καλοσύνη.
Πάνω από τα σπασμένα σανδάλια και το κατακόκκινο,
χαμόγελο, το περίφημο λουλούδι της αγιότητάς της.
[...]
Μετ. Μαριάννα Τζανάκη
Diego Rivera: La maestra rural
ΓΑΒΡΙΕΛΑ ΜΙΣΤΡΑΛ"Η προσευχή του Δασκάλου"

Δώσε μου, Κύριε, απλότητα και βάθος. 
Κάνε να μην είμαι περίπλοκος, ούτε κοινότυπος στο καθημερινό μου μάθημα. 
Κάνε να υψώνω τα μάτια πάνω από το πληγωμένο μου στήθος μπαίνοντας 
κάθε μέρα στην τάξη μου.
Ας μη φέρνω μαζί μου στην έδρα τις μικρές μου υλικές μέριμνες, τις κωμικές λύπες μου. Κάμε το χέρι μου ελαφρότερο στην τιμωρία και απαλότερο στο χάδι. 
Ας επιπλήττω απρόθυμα για να 'μαι βέβαιος πως τιμωρώ από αγάπη. 
Το πλινθόκτιστο σχολείο μου ας είναι καμωμένο από πνεύμα.
Οι φλόγες του ενθουσιασμού μου ας γεμίζουν τη φτωχή του είσοδο, 
τη γυμνή αίθουσα του. 
Η καρδιά μου ας είναι στήλη του, η πιο δυνατή και 
η θέληση μου χρυσάφι καθαρότερο απ' τις κολώνες των πλούσιων σχολείων.
André H. Dargelas, Προστατεύοντας τους μαθητές
.Δ. ΛΙΑΝΤΙΝΗΣ «Εν αρχή ην ο δάσκαλος»

   Εν αρχή ην ο δάσκαλος. Μη ο δάσκαλος η φύση θα ήταν, δεν θα ήταν όμως οι κοινωνίες. Θα υπήρχε ο χρόνος, αλλά δεν θα υπήρχε η ιστορία. Και στο βασίλειο των ζωντανών ήχων θα άκουγε κανείς την κραυγή, τα χουγιαχτά, τα συνθήματα. Δεν θα άκουγε όμως ούτε θα ‘βλεπε τη φωνή, τα γράμματα της γραφής, τις συμφωνίες και τους χορούς.
Γιατί; Απλά γιατί ο δάσκαλος είναι που μεταμορφώνει τον εγκέφαλο του ζώου σε νου του ανθρώπου. Αυτός κατορθώνει ώστε η ματιά του καθένα μας να μη μένει βλέμμα βοδιού, αλλά να γίνεται βιβλίο ανοιχτό να το διαβάζεις. Επεξεργάζεται το πετσί της κεφαλής μας και δημιουργεί πρόσωπο. Η δουλειά του δασκάλου είναι ο αθέρας της βυρσοδεψίας Και στο τέλος τέλος ο δάσκαλος θωπεύει και μαλάζει έτσι το σώμα και την ψυχή μας, ώστε από τη στέρηση μας αποστάζεται το κλάμα, και από την πλησμονή κορφολογιέται το γέλιο μας.
Τα ζώα και τα φυτά δε γελούν ούτε δακρύζουν. Γιατί τους λείπει ο δάσκαλος. Έτσι δεν έμαθαν ποτές ότι στον ενόργανο κόσμο πέρα από τη σφαίρα του βιολογικού ανοίγεται ο φωτεινός ορίζοντας του πνεύματος. Ο θυμός, δηλαδή, οι επιθυμίες, τα πάθη, η φαντασία ο λόγος.
Ο δάσκαλος είναι ο φυτουργός και ο σπορέας του λόγου. Εκείνου του λόγου που το τέταρτο Ευαγγέλιο τον αναφέρει στο Θεό.
Χωρίς το δάσκαλο ο λόγος θα σάπιζε άχρηστος μέσα στο έλος του κρανίου μας. Όπως σαπίζει άχρηστο το τραίνο που ρεμίζαρε για πάντα στο σταθμό. Και το καράβι, το GLORIA MYNDI ή το ANCA, αν δεν το ταξιδέψει ο καπετάνιος του. Και όπως σκεβρώνει άφτουρη η νύφη που έμεινε αγεώργητη από τον άντρα. Ο ιερός τρόμος της παρθενίας της σιγά-σιγά κακοβολεί, ωσόπου στο τέλος γίνεται ένα τεφρό δίχτυ αράχνης.
Μ΄ ένα λόγο ο δάσκαλος είναι ο ποιητής του ανθρώπου. Με την κυριότητα που ποιητής του κόσμου είναι ο Θεός. Χωρίς το δάσκαλο το πνεύμα που πνέει θα παρεπόμενε άψυχος άνεμος. Γαρμπής, δηλαδή, πουνέντες σοροκάδα κα παγωμένος Σκίρωνας. Και θα φυσούσε μάταια στις άκριες των βουνών, στις φυλλωσιές, στα συστήματα των υδάτων.
André H. Dargelas, Οι μικροί καπνιστές στην ώρα της πράξης.
Peter Kropotkin «ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ ΔΑΣΚΑΛΟΥΣ» 

Τι να πω, επίσης, στο δάσκαλο, όχι στον άνθρωπο εκείνο που θεωρεί το επάγγελμά του βαρετό, αλλά σε αυτόν ο οποίος, όταν περιβάλλεται από μια χαρούμενη παρέα νέων, αισθάνεται αγαλλίαση από τα εύθυμα πρόσωπα και το χαριτωμένο τους χαμόγελο. Σ’ εκείνους που προσπαθεί να φυτέψει στο μικρό τους κεφάλι τις ιδέες εκείνες του ανθρωπισμού που και ο ίδιος αγάπησε όταν ήταν νέος.
Συχνά σε βλέπω λυπημένο και ξέρω τι είναι εκείνο που σε κάνει να κατσουφιάζεις. Σήμερα ο πιο αγαπημένος σου μαθητής που, αλήθεια, δεν είναι και πολύ καλός στα Λατινικά, αλλά που, παρ’ όλα αυτά, διαθέτει μια θαυμάσια καρδιά, διηγούνταν με ενθουσιασμό την ιστορία του Γουλιέλμου Τέλλου. Τα μάτια του βούρκωσαν, φαινόταν σαν να ήθελε να μαχαιρώσει όλους τους τυράννους που υπήρξαν ποτέ. Απέδωσε με τέτοιο πάθος τους φλογερούς στίχους του Σίλερ: 
«Μπροστά στο σκλάβο όταν σπάζει τα δεσμά του
και όχι μπροστά στον ελεύθερο να τρέμεις».
Αλλά όταν γύρισε σπίτι του, οι γονείς του και ο θείος του τον κατσάδιασαν άγρια για την έλλειψη σεβασμού που επέδειξε απέναντι στον υπουργό ή τον τοπικό χωροφύλακα. Τον έψελναν επί ώρες, μιλώντας του για «σύνεση, σεβασμό απέναντι στην εξουσία, υποταγή στους καλυτέρους του», ώσπου άφησε παράμερα το Σίλερ για να μελετήσει την τέχνη με την οποία θα προοδεύσει ο κόσμος.
Κι έπειτα, χθες ακόμα έμαθες ότι οι καλύτεροι μαθητές σου έχουν πάρει τον κακό δρόμο. Ο ένας δεν κάνει τίποτε άλλο από το ονειρεύεται τα γαλόνια του αξιωματικού, ο άλλος μαζί με το αφεντικό του κλέβει τον τιποτένιο μισθό των εργατών και εσύ, που έτρεφες τόσες ελπίδες γι’ αυτούς τους νέους, συλλογιέσαι τώρα τη θλιβερή αντίφαση που υπάρχει ανάμεσα στη ζωή σου και στο ιδανικό σου.
Ακόμα συλλογίζεσαι αυτή την αντίφαση, αλλά προμαντεύω ότι το πολύ σε δύο χρόνια, αφού θα έχεις υποστεί τη μια απογοήτευση μετά την άλλη, θα βάλεις τους αγαπημένους σου συγγραφείς στο ράφι και θα καταλήξεις να πεις ότι ο Τέλλος ήταν αληθινά ένας πολύ τίμιος άνθρωπος, αλλά πέρα από αυτό τίποτε άλλο: ότι η ποίηση αποτελεί μια πρώτης τάξεως απασχόληση για τις ώρες της ανάπαυσης, ιδιαίτερα όταν ένας άνθρωπος διδάσκει τη μέθοδο των τριών όλη την ημέρα, αλλά, παρ’ όλα αυτά, οι ποιητές αεροβατούν πάντα και οι στίχοι τους δεν έχουν καμία σχέση με τη σημερινή ζωή ούτε με την επόμενη επίσκεψη του σχολικού επιθεωρητή.
Ή, από την άλλη μεριά, τα όνειρα της νιότης σου θα γίνουν οι ακλόνητες πεποιθήσεις της ώριμης ηλικίας σου. Θα θέλεις να υπάρχει μια πλατιά, ανθρώπινη εκπαίδευση για όλους, μέσα στο σχολείο και έξω από αυτό και βλέποντας ότι αυτό είναι αδύνατο μέσα στις συνθήκες που επικρατούν, θα χτυπήσεις τα ίδια ακριβώς τα θεμέλια της αστικής κοινωνίας.
Τότε, διωγμένος καθώς θα είσαι από το Υπουργείο Παιδείας, θα εγκαταλείψεις το σχολείο σου και, προσχωρώντας στο στρατόπεδό μας, θα γίνεις ένας από μας. Θα πεις σε ανθρώπους, που είναι μεγαλύτεροι από σένα αλλά που έχουν πετύχει λιγότερα στη ζωή τους, πόσο δελεαστική είναι η γνώση, πώς όφειλε να είναι η ανθρωπότητα, αλλά και τι θα μπορούσαμε να είμαστε. Θα έρθεις και θα εργαστείς με τους επαναστάτες για τον ολοκληρωτικό μετασχηματισμό του επικρατούντος συστήματος. Θα αγωνιστείς δίπλα μας, για να πετύχουμε την αληθινή ισότητα, αδελφότητα και την ατελείωτη ελευθερία για όλο τον κόσμο.
.J. Steen, To σχολείο του χωριού. 1665
Ο ΜΠ. ΜΠΡΕΧΤ ΓΙΑ ΤΗ ΜΟΡΦΩΣΗ 

Εγκώμιο στη μάθηση
Μάθαινε και τ' απλούστερα! Γι' αυτούς
που ο καιρός τους ήρθε
ποτέ δεν είναι πολύ αργά!
Μάθαινε το αβγ, δε σε φτάνει, μα συ
να το μαθαίνεις! Μη σου κακοφανεί!
Ξεκίνα! Πρέπει όλα να τα ξέρεις!
Εσύ να πάρεις πρέπει την εξουσία.
Μάθαινε, άνθρωπε στο άσυλο!
Μάθαινε, άνθρωπε στη φυλακή!
Μάθαινε, γυναίκα στην κουζίνα!
Μάθαινε, εξηντάχρονε!
Εσύ να πάρεις πρέπει την εξουσία.
Ψάξε για σχολείο, άστεγε!
Προμηθεύσου γνώση, παγωμένε!
Πεινασμένε, άρπαξε το βιβλίο: είν' ένα όπλο.
Εσύ να πάρεις πρέπει την εξουσία.
Μην ντρέπεσαι να ρωτήσεις, Σύντροφε!
Μην αφεθείς να πείθεσαι
μάθε να βλέπεις συ ο ίδιος!
Ό,τι δεν ξέρεις ο ίδιος
καθόλου δεν το ξέρεις.
Έλεγξε το λογαριασμό
εσύ Θα τον πληρώσεις.
Ψάξε με τα δάχτυλα κάθε σημάδι
Ρώτα: πώς βρέθηκε αυτό εδώ.
Εσύ να πάρεις πρέπει την εξουσία.
Στους φοιτητές της εργατοαγροτικής σχολής
(Στους φοιτητές στο ανοικοδομημένο αμφιθέατρο του Πανεπιστημίου)
Για να μπορείτε να καθόσαστε εδώ: τόσο αίμα
χύθηκε. Μπορεί να το ξεχάσετε να επιθυμείτε.
Να ξέρετε τούτο μοναχά: σ' αυτά τα καθίσματα καθότανε άλλοι
πιο μπροστά από σας
που αργότερα καθίσανε πάνω στο σβέρκο των ανθρώπων.
Επαγρυπνείτε!
Πάντα ό,τι να ερευνάτε, ό,τι ν' ανακαλύψετε
ό,τι να μάθετε, δε θα σας χρησιμέψει,
αν δε συνδέετε με τον αγώνα το μυαλό σας
και δε διαχωρίζεστε απ' όλους τους εχθρούς της ανθρωπότητας.
Ποτέ να μην ξεχνάτε: κάποιοι όμοιοί σας αγωνίστηκαν
για να μπορείτε εδώ να κάθεστε εσείς κι όχι πια οι προηγούμενοι.
Μην κρύβεστε λοιπόν, μα συναγωνιστείτε
για ν' αποχτήσετε τη γνώση και ποτέ να μην την αρνηθείτε!
Αυτό θέλω να τους πω
Αναρωτιέμαι: γιατί να συζητάω μαζί τους;
ψωνίζουνε τη γνώση για να την πουλήσουν.
θέλουν να μάθουνε πού υπάρχει γνώση φτηνή
που να μπορούνε ακριβά να την πουλήσουν. Γιατί
να ενδιαφερθούνε να γνωρίσουν ό,τι
ενάντια στην αγοραπωλησία μιλάει;
…………………………………………………….
Άκουσα πως τίποτα δε θέλετε να μάθετε
Άκουσα πως τίποτα δε θέλετε να μάθετε.
Απ' αυτό βγάζω το συμπέρασμα πως είσαστε εκατομμυριούχοι.
Το μέλλον σας είναι σιγουρεμένο - το βλέπετε
μπροστά σας σ' άπλετο φως. Φρόντισαν
οι γονείς σας για να μη σκοντάψουνε τα πόδια σας
σε πέτρα. Γι' αυτό τίποτα δε χρειάζεται
να μάθεις. Έτσι όπως είσαι
εσύ μπορείς να μείνεις.
Κι έτσι κι υπάρχουνε ακόμα δυσκολίες, μιας κι οι καιροί
όπως έχω ακούσει είναι ανασφαλείς,
τους ηγέτες σου έχεις, που σου λένε ακριβώς
τι έχεις να κάνεις για να πας καλά.
Έχουνε μαθητέψει πλάι σε κείνους
που ξέρουν τις αλήθειες που ισχύουνε
για όλους τους καιρούς
μα και τις συνταγές που πάντα βοηθάνε.
Μιας και για σένα γίνονται τόσο πολλά
δε χρειάζεται ούτε δαχτυλάκι να κουνήσεις.
Βέβαια, αν τα πράματα ήταν διαφορετικά
Η μάθηση θα 'τανε υποχρέωσή σου.
Benjamin Vautier - Τα παιδιά φεύγουν από το σχολείο. 1850. 





Κ ΠΑΛΑΜΑΣ «Τὰ σκολειὰ χτίστε»
… Λιτὰ χτίστε τα, ἁπλόχωρα,
μεγάλα, γερὰ θεμελιωμένα,
ἀπὸ τῆς χώρας, ἀκάθαρτης,
πολύβοης, ἀρρωστιάρας, μακριά.
Μακριὰ τ᾿ ἀνήλιαγα σοκάκια,
τὰ σκολειὰ χτίστε.
Καὶ τὰ πορτοπαράθυρα τῶν τοίχων
περίσσια ἀνοῖχτε, νά ᾿ρχεται ὁ κὺρ Ἥλιος,
διαφεντευτής, νὰ χύνεται,
νὰ φεύγει, ὀνειρεμένο πίσω του
ἀργοσέρνοντας τὸ φεγγάρι.
Γιομίζοντάς τα νὰ τὰ ζωντανεύουν
μαϊστράλια καὶ βοριάδες καὶ μελτέμια
μὲ τοὺς κελαηδισμοὺς καὶ μὲ τοὺς μόσκους,
κι ὁ δάσκαλος, ποιητὴς
καὶ τὰ βιβλία νὰ εἶναι σὰν τὰ κρίνα…
 Friedrich Edouard Meyerheim - Μαθητές παρακολουθούν ένα αγόρι να κλαίει. 1861. 
ΙΣΟΚΡΑΤΗΣ Περί παιδείας. Στόχοι της παιδείας κατά τον Ισοκράτη

Την παιδεία λοιπόν που μας εκληροδότησαν οι πρόγονοί μας τόσο πολύ απέχω να την περιφρονώ, ώστε εγκρίνω κι αυτήν που εισήχθη στη δική μας εποχή και εννοώ τη γεωμετρία και την αστρονομία και αυτούς που ονομάζουν εριστικούς διαλόγους, που μ’ αυτούς οι μεν νεώτεροι ευχαριστιούνται περισσότερο απ’ ό,τι πρέπει, από τους πρεσβυτέρους όμως δεν υπάρχει ούτε ένας που να μην τους βρίσκει ανυπόφορους.
Εγώ όμως σ’ εκείνους που θέλουν να καταγίνουν μ’ αυτά, τους συνιστώ να καταβάλλουν προσπάθειες και πάντα να προσέχουν και προσθέτω, ότι, αν καμιά άλλη ωφέλεια δεν φέρουν τα μαθήματα αυτά, ασφαλώς αποτρέπουν τουλάχιστον τους νεώτερους από πολλές άλλες παρεκτροπές. Πράγματι στους ανθρώπους αυτής της ηλικίας έχω την ιδέα, ότι δεν μπορούν να βρεθούν μελέτες ωφελιμώτερες απ’ αυτές ούτε να τους ταιριάζουν περισσότερο· εις τους πρεσβυτέρους όμως και εκείνους που έγιναν πλέον άνδρες επιμένω, ότι οι σπουδές αυτές δεν ταιριάζουν. Βλέπω δηλαδή μερικούς απ’ αυτούς που έχουν τελειοποιηθεί εις τους κλάδους αυτούς τόσο ώστε να τους διδάσκουν και στους άλλους, ότι ούτε χρησιμοποιούν την ειδικότητα που έχουν, όταν πρέπει, και συγχρόνως στα άλλα ζητήματα της ζωής ότι είναι περισσότερο ανόητοι από τους μαθητάς των, για να μην ειπώ από τους δούλους των. Την ίδια γνώμη έχω και γι’ αυτούς που είναι εις θέσιν να μιλούν από το βήμα και που είναι μοναδικοί να συντάσσουν λόγους και γενικά για όλους όσοι διακρίνονται στις επιστήμες και στις τέχνες και στις άλλες φυσικές ικανότητες. Ξέρω δηλαδή, ότι κι απ’ αυτούς οι περισσότεροι ούτε και τα ιδιωτικά τους ζητήματα τα έχουν χειρισθεί καλά, ούτε στις ιδιωτικές συναναστροφές είναι ανεκτοί, και ταυτοχρόνως αδιαφορούν για το τι ιδέαν έχουν γι’ αυτούς οι συμπολίτες τους και έχουν ένα σωρό άλλα ελαττώματα· ώστε ούτε κι αυτοί νομίζω, ότι έχουν τη συνήθεια περί της οποίας μιλώ.
Ποιους λοιπόν ονομάζω μορφωμένους, αφού δεν επιδοκιμάζω τις τέχνες και τις επιστήμες και τις φυσικές ικανότητες;
Πρώτα πρώτα αυτούς που χειρίζονται καλά τα ζητήματα που τους παρουσιάζονται κάθε μέρα και έχουν τη νοημοσύνη να επωφελούνται των περιστάσεων και να είναι ικανοί να πετυχαίνουν τις περισσότερες φορές εκείνο που συμφέρει·
έπειτα εκείνους που είναι αξιοπρεπείς και δίκαιοι προς αυτούς που τους συναναστρέφονται συχνά και που ανέχονται ήρεμοι τους δυσάρεστους και οχληρούς τύπους, ενώ οι ίδιοι φέρονται προς τους φίλους των με τη μεγαλύτερη καλωσύνη και ηπιότητα.
Επί πλέον εκείνους που είναι πάντοτε εγκρατείς εις τας ηδονάς, και δεν τους κατασυντρίβουν οι συμφορές, παρά τηρούν ανδρική στάση και αντάξια της φύσεως της ανθρωπίνης·
τέταρτον, το και σπουδαιότερο, αυτούς που δεν τους διαφθείρει της τύχης η εύνοια, που μήτε γίνονται άλλοι άνθρωποι μήτε γίνονται υπερήφανοι, αλλά παραμένουν άνθρωποι λογικοί και που δεν χαίρουν για τα αγαθά που τους έδωσε η τύχη περισσότερο παρά για τα αγαθά που απέκτησαν εξ αρχής με το φυσικό τους χαρακτήρα και την ορθοφροσύνη τους. Εκείνοι όμως που εύκολα προσαρμόζουν τον εσωτερικό τους άνθρωπο προς όλα αυτά γενικώς, αυτοί επιμένω, ότι είναι και συνετοί και τέλειοι άνδρες και ότι κατέχουν όλες τις αρετές.
Περί των μορφωμένων λοιπόν ανθρώπων αυτή είναι η γνώμη μου. ΄Οσο για τα ποιήματα του Ομήρου και του Ησιόδου και των άλλων ποιητών θέλω μεν να μιλήσω, διότι φαντάζομαι, ότι μπορώ να αποστομώσω αυτούς που απαγγέλλουν τα έργα εκείνων εις το Λύκειον και λένε ανοησίες γι’ αυτά, αλλά νοιώθω τον εαυτό μου να παρασύρεται έξω από τη συμμετρία που ανήκει οργανικά εις τα προοίμια. Χαρακτηριστικό δε του συνετού ανθρώπου είναι όχι ν’ αγαπά την ευχέρεια του λόγου, εάν κανένας είναι εις θέσιν να ειπή περισσότερα από τους άλλους για τα ίδια ζητήματα, αλλά να διαλέγει την κατάλληλη στιγμή για ζητήματα περί των οποίων ομιλεί. Κι αυτό ακριβώς έχω καθήκον να κάνω. Περί των ποιητών λοιπόν θα τα ξαναπούμε, εκτός αν προλάβουν τα γεράματα και με γονατίσουν, ή αν δεν έχω να ειπώ τίποτε για ζητήματα σπουδαιότερα απ’ αυτά.
Μετάφραση: Ευάγ. Πανέτσος
 Elizabeth Forbes, School is Out, 1889
ΓΝΩΜΙΚΑ
1.Στους γονείς οφείλομεν το ζην, στους δε διδασκάλους το ευ ζην.(Μέγας Αλέξανδρος)

2.Η αποστολή του σύγχρονου εκπαιδευτικού δεν είναι να εκχερσώνει ζούγκλες, αλλά να αρδεύει ερήμους.(C.S. Lewis,)

3.Οι περισσότεροι από εμάς καταλήγουμε με όχι παραπάνω από πέντε-έξι ανθρώπους που θα μας θυμούνται. Οι δάσκαλοι έχουν χιλιάδες ανθρώπους που θα τους θυμούνται για όλη τους τη ζωή. (Andy Rooney , 1919-, Αμερικανός δημοσιογράφος & παρουσιαστής)

4.Ο αληθινός δάσκαλος υπερασπίζεται τους μαθητές του εναντίον της δικής του προσωπικής επιρροής. (Amos Bronson Alcott,)

5.Ο μέτριος δάσκαλος μιλάει. Ο καλός δάσκαλος εξηγεί. Ο εξαιρετικός δάσκαλος δείχνει. Ο μεγάλος δάσκαλος εμπνέει. (William Arthur Ward),

6.Ένας δάσκαλος, που προσπαθεί να διδάξει χωρίς να εμπνεύσει στον μαθητή την επιθυμία να μάθει, σφυρηλατεί ψυχρό σίδερο. (Horace Mann,)

7. Ο ιδανικός δάσκαλος είναι εκείνος που γίνεται γέφυρα για να περάσει αντίπερα ο μαθητής του. Κι όταν πια του διευκολύνει το πέρασμα, αφήνεται χαρούμενα να γκρεμιστεί, ενθαρρύνοντας τον μαθητή του να φτιάξει δικές του γέφυρες.Ν ΚΑΖΑΝΤΖΑΚΗΣ

8 Οι αναλφάβητοι του 21ου αιώνα δεν θα είναι εκείνοι που δεν ξέρουν γραφή και ανάγνωση, αλλά εκείνοι που δεν μπορούν να μάθουν, να ξεμάθουν και να ξαναμάθουν.
Alvin Toffler, 1928-, Αμερικανός συγγραφέας & μελλοντολόγος


Νικόλαος Γύζης, Το κρυφό σχολειό, ελαιογραφία, 


ΠΗΓΕΣ